ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು:
ಈ ಬರಹದಲ್ಲಿ ಗುಂಡಿಗೆ-ಕೊಳವೆಗಳ ಏರ‍್ಪಾಟಿನ ಮುಕ್ಯ ಕವಲುಗಳಾದ ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು ಇಲ್ಲವೇ ರಕ್ತಗೊಳವೆಗಳು (blood vessels) ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗುವ ಬಾಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ. ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಬಗೆಗಳು, ಅವುಗಳ ಕಟ್ಟಣೆ ಮುಂತಾದ ವಿಶಯಗಳನ್ನು ಈ ಬರಹದಲ್ಲಿ ಅರಿತುಕೊಳ್ಳೋಣ.
ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (blood vessels) ಚುರುಕಾಗಿ ಹಾಗು ಸರಾಗವಾಗಿ ಗುಂಡಿಗೆಯಿಂದ ಮಯ್ ಬಾಗಗಳಿಗೆ ಹಾಗು ಮಯ್ ಬಾಗಗಳಿಂದ ಗುಂಡಿಗೆಯೆಡೆಗೆ ನೆತ್ತರು (ರಕ್ತವು) ಹರಿಯಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತವೆ.
ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಗಾತ್ರ & ಇಟ್ಟಳ: (ಚಿತ್ರ 1 & 2) ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು ತಮ್ಮಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ನೆತ್ತರಿನ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸಲು ಬೇಕಾದ ಗಾತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಎಲ್ಲಾ ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು ನೆತ್ತರನ್ನು ಸಾಗಿಸಲು ಟೊಳ್ಳಾದ ನಾಳಗುಂಡಿಯನ್ನು (lumen) ಹಾಗು ಈ ಗುಂಡಿಯನ್ನು ಸುತ್ತುವರಿದ ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಯ ಗೋಡೆಗಳನ್ನು (blood vessel wall) ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಗೋಡೆಯು ಮೂರು ಪದರಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ.
1) ಒಳ ಪದರ (tunica intima): ಒಳ ಪದರವು, ಒಳ ಹಿಂಪುಟಿ ಪರೆ (inner elastic lamina), ತಳ ಪರೆ (basement membrane) ಹಾಗು ಒಳ ಪರೆಗಳನ್ನು (endothelium) ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಹುರುಪೆ ಮೇಲ್ಪರೆಯ (squamous epithelium) ಹೊದಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಒಳ ಪರೆಯು ನೆತ್ತರುಕಣಗಳನ್ನು (blood cells) ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಲ್ಲೇ ಇರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ನೆತ್ತರು ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟುವುದನ್ನೂ ತಡೆಯುತ್ತದೆ.
2) ನಡು ಪದರ (tunica media): ಹೊರ ಹಾಗು ಒಳಪದರಗಳ ನಡುವೆ ಇರುವ ಈ ಪದರವು ನುಣುಪು ಕಂಡ (smooth muscle) ಹಾಗು ಹಿಂಪುಟಿ ನಾರುಗಳಿಂದ (elastic fibers) ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
3) ಹೊರ ಪದರ (tunica externa): ಈ ಪದರವು ಕೂಡಿಕೆಯ ಗೂಡುಕಟ್ಟುಗಳಿಂದ (connective tissue) ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ.
ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಬಗೆಗಳು:
ಮಕ್ಯವಾಗಿ ಮೂರು ಬಗೆಯ ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು ಇರುತ್ತವೆ.
1) ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (arteries)
2) ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (veins)
3) ನವಿರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (capillaries)
ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು & ನವಿರುನೆತ್ತರುತೊರೆಗೊಳವೆಗಳು (arteries & arterioles): (ಚಿತ್ರ 1 & 2i)
ಎದೆಗುಂಡಿಗೆಯಿಂದ (ಹ್ರುದಯ/heart) ನೆತ್ತರನ್ನು ಹೊರ ಸಾಗಿಸುವ ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳನ್ನು ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (arteries) ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತೊರೆಗೊಳವೆಗಳಿಂದ ಸಾಗಿಸಲ್ಪಡುವ ನೆತ್ತರು, ಉಸಿರುಗಾಳಿಯಿಂದ (oxygen) ಹುಲುಸಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಹೊರತಾದ ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಯೆಂದರೆ ಉಸಿರುಚೀಲದ ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (pulmonary arteries); ಇವು ಕಡಿಮೆ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಉಸಿರುಗಾಳಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನೆತ್ತರನ್ನು ಎದೆಗುಂಡಿಗೆಯಿಂದ ಉಸಿರುಚೀಲದೆಡೆಗೆ ಸಾಗಿಸುತ್ತವೆ.
ದೊಡ್ಡ ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (large arteries): ಎದೆಗುಂಡಿಗೆಯ ಒತ್ತುವಿಕೆಯಿಂದ ನೆತ್ತರು ರಬಸವಾಗಿ ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಯೊಳಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ತಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟ ನೆತ್ತರು ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹಾಕುತ್ತದೆ. ಈ ಒತ್ತಡವನ್ನು ತಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು, ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಗೋಡೆಗಳು: i) ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದ ಕಂಡಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ, ii) ಮಂದತೆ ಹಾಗು ಹಿಗ್ಗುವ ಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳ ಹಿಗ್ಗುವಿಕೆಗೆ ನೆರವಾಗಲು ದೊಡ್ಡ ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದ ಹಿಂಪುಟಿ ಗೂಡುಕಟ್ಟು (elastic tissue) ಇರುತ್ತದೆ. ಉದಾ:ಉಸಿರು-ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆ (aorta).
ಸಣ್ಣ ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (small arteries) : ಸಣ್ಣ ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಗೋಡೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದ ಕಂಡವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿರುವ ನುಣುಪು ಕಂಡಗಳ (smooth muscles) ಹಿಗ್ಗುವಿಕೆ ಇಲ್ಲವೆ ಕುಗ್ಗುವಿಕೆ, ಕೊಳವೆಯ ನಾಳಗುಂಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ನೆತ್ತರಿನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಅಂಕೆಯಲ್ಲಿಡುತ್ತದೆ. ಈ ಬಗೆಯಲ್ಲಿ, ನಮ್ಮ ಮಯ್ಯಿಯ ಯಾವ ಬಾಗಕ್ಕೆ ಎಶ್ಟು ನೆತ್ತರು ಹರಿಯಬೇಕು ಎಂಬುವುದು ತೀರ‍್ಮಾನವಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಣ್ಣ ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಕುಗ್ಗಿಸುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಅವುಗಳ ನಾಳದ ಗಾತ್ರ ಕುಗ್ಗುತ್ತದೆ; ಕುಗ್ಗಿದ ನಾಳಗಳಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ನೆತ್ತರು ನೆತ್ತರೊತ್ತಡವನ್ನು (blood pressure) ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆಯೇ, ಸಣ್ಣ ನೆತ್ತರುನಾಳಗಳು ಹಿಗ್ಗಿದಾಗ, ನೆತ್ತರೊತ್ತಡ ತಗ್ಗುತ್ತದೆ. ಈ ಬಗೆಯಾಗಿ ಸಣ್ಣ ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ನೆತ್ತರನ್ನು ಅಂಕೆಯಲ್ಲಿಡುವ ಹಮ್ಮುಗೆಯು ನಮ್ಮ ನೆತ್ತರೊತ್ತಡದ ಮಟ್ಟವನ್ನು ತೀರ‍್ಮಾನಿಸುವಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ನವಿರು ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (arterioles): ಸಣ್ಣ ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ತುದಿಗಳು ಕವಲೊಡೆದು ನವಿರು ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಾಗುತ್ತವೆ. ಇವು ನೆತ್ತರನ್ನು ನವಿರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಿಗೆ (capillaries) ಸಾಗಿಸಲು ನೆರವಾಗುತ್ತವೆ. ನವಿರು ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಲ್ಲಿ ನೆತ್ತರೊತ್ತಡ (blood pressure) ಕಡಿಮೆಯಿರುತ್ತದೆ.
ಇದಕ್ಕೆ ಮೂರು ಕಾರಣಗಳು: ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 1) ಇವುಗಳ ಸಂಕೆ ಹೆಚ್ಚು, 2) ಹರಿಯುವ ನೆತ್ತರಿನ ಮೊತ್ತ ಕಡಿಮೆಯಿರುತ್ತದೆ, 3) ಎದೆಗುಂಡಿಗೆಯಿಂದ ಇವು ದೂರವಿರುವುದರಿಂದ, ಎದೆಗುಂಡಿಗೆಯಿಂದ ಹೊಮ್ಮುವ ಒತ್ತಡ ಇವುಗಳ ಮೇಲೆ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಹೀಗಾಗಿ, ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರ ನವಿರು ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಗೋಡೆಗಳು ತೆಳುವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಸಣ್ಣ ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಂತೆ, ನವಿರು ತೊರೆನೆತ್ತರಗೊಳವೆಗಳು ಕೊಡ ನುಣುಪುಕಂಡದ ನೆರವಿನಿಂದ, ನಾಳಗುಂಡಿಯ (lumen) ಗಾತ್ರವನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸುವ-ಕುಗ್ಗಿಸುವುದರಿಂದ, ನೆತ್ತರೊತ್ತಡವನ್ನು (blood pressure) ಅಂಕೆಯಲ್ಲಿಡುವ ಹಮ್ಮುಗೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ನವಿರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (capillaries/blood capillaries): (ಚಿತ್ರ 1 & 2iii)
ನವಿರು ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು, ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಲ್ಲೇ ತೀರ ಸಣ್ಣ ಹಾಗು ಇವುಗಳ ಗೋಡೆಗಳು ತುಂಬಾ ತೆಳು. ಇವು ಎಲ್ಲಾ ಬಗೆಯ ಗೂಡುಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿಯೂ (tissues) ಇರುತ್ತವೆ. ನವಿರು ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಒಂದು ತುದಿ ನವಿರು ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಜೊತೆಗೂಡಿದರೆ, ಮತ್ತೊಂದು ಬದಿಯ ತುದಿಯು ನವಿರು ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ (venules) ಜೊತೆಗೂಡುತ್ತವೆ.
ನವಿರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು, ನೆತ್ತರನ್ನು ಗೂಡುಕಟ್ಟುಗಳ (tissues) ಸೂಲುಗೂಡಿನ (cell) ಹತ್ತಿರಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವ ಮೂಲಕ ಆವಿಗಳ ಅದಲು-ಬದಲಿಕೆಯ (gaseous exchange) ಹಮ್ಮುಗೆ, ಆರಯ್ವಗನ್ನು (nutrients) ಗೂಡುಗಳಿಗೆ ಬಡಿಸುವ ಹಾಗು ತರುಮಾರ‍್ಪಿನ (metabolic) ಕಸವನ್ನು ಗೂಡುಗಳಿಂದ ತೆಗೆಯುವ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಇದಕ್ಕೆ ನೆರವಾಗಲೆಂದು ಹಾಗು ನೆತ್ತರು-ಸೂಲುಗೂಡುಗಳ ನಡುವಿನ ದೂರವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು, ನವಿರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಗೋಡೆಯು ಒಂದು ಪದರದ ಒಳ ಪರೆಯನಶ್ಟೇ (endothelium) ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ನವಿರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಯ ಒಳಪರೆಯು ಜರಡಿಯಂತೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ನೆತ್ತರುಕಣಗಳನ್ನು (blood cells) ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಯಲ್ಲೇ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು, ಹರಿಕ (fluid), ಕರಗಿದ ಆವಿ (dissolved gases) ಹಾಗು ಇತರ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು (chemicals) ಗೂಡುಕಟ್ಟಿನೆಡೆಗೆ ಇಲ್ಲವೇ ನೆತ್ತರಿನ ಎಡೆಗೆ ಸಾಗಲು ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ.
ನವಿರು ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆ ಹಾಗು ನವಿರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು ಕೂಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಬಾಗದಲ್ಲಿ ಮುನ್ನವಿರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆ ಗೆಂಡೆಗಳಿರುತ್ತವೆ (precapillary sphincters). ಈ ಗೆಂಡೆಗಳು, ನವಿರು ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಒಳಕ್ಕೆ ನುಗ್ಗುವ ನೆತ್ತರಿನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಅಂಕೆಯಲ್ಲಿಡುತ್ತವೆ. ಮಾಡಬೇಕಾದ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಗೂಡುಕಟ್ಟುಗಳ ಬಗೆಗಳೂ ಹಲವು. ಈ ಗೂಡುಕಟ್ಟುಗಳು ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳುವ ಕೆಲಸದ ಮಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಅವುಗಳನ್ನು ತಲುಪುವ ನವಿರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಸಂಕೆ ಹಾಗು ನೆತ್ತರಿನ ಮೊತ್ತ ತೀರ‍್ಮಾನವಾಗುತ್ತದೆ.
ಚುರುಕಾದ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳುವ ಗೂಡುಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ನವಿರು ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಸಂಕೆ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರೆ, ಚುರುಕಲ್ಲದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಗೂಡುಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಿರುತ್ತದೆ. ಇನ್ನು, ಗೂಡುಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ತಲುಪುವ ನೆತ್ತರಿನ ಮೊತ್ತವನ್ನು ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಇಲ್ಲವೆ ಮುದುಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಮುನ್ನವಿರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಗೆಂಡೆಗಳು ಅಂಕೆಯಲ್ಲಿಡುತ್ತವೆ.
ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು ಮತ್ತು ನವಿರು-ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (veins and venules): (ಚಿತ್ರ 1 & 2ii)
ಗುಂಡಿಗೆಯಿಂದ ಹೊರಟು ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಮೂಲಕ ಗೂಡುಕಟ್ಟುಗಳ ಮಟ್ಟವನ್ನು ತಲುಪುವ ನೆತ್ತರನ್ನು, ಗುಂಡಿಗೆಗೆ ಮರಳಿಸುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (veins) ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಗುಂಡಿಗೆಯ ಒತ್ತುವಿಕೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಒತ್ತಡವನ್ನು ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (arteries) ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಲ್ಲಿ (veins) ನೆತ್ತರೊತ್ತಡ ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ತೊರೆನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ ಗೋಡೆಗಳು ತೆಳ್ಳಗಿರುತ್ತವೆ. ಜೊತೆಗೆ ನುಣುಪುಕಂಡದ (smooth muscle) ಮಟ್ಟ ಹಾಗು ಹಿಂಪುಟಿತನವೂ (elasticity) ಕಡಿಮೆ.
ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು ನೆಲಸೆಳೆತ (gravity), ಕದಲ್ತಡೆ (inertia) ಹಾಗು ಕಟ್ಟಿನ ಕಂಡಗಳ (skeletal muscles) ಕುಗ್ಗಿಸುವಿಕೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಒತ್ತಡಗಳ ನೆರವಿನಿಂದ ನೆತ್ತರನ್ನು ಗುಂಡಿಗೆಯೆಡೆಗೆ ತಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಕೆಲವು ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು, ನೆತ್ತರು ಹಿಮ್ಮುಕವಾಗಿ ಹರಿಯುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು, ಗುಂಡಿಗೆಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಶ್ಟೇ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಒಮ್ಮುಕ ತೆರಪುಳನ್ನು (valves) ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಕಟ್ಟಿನ ಕಂಡಗಳ ಕುಗ್ಗುವಿಕೆಯು, ಅವುಗಳ ಅಕ್ಕ-ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿರುವ ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳನ್ನು ಹಿಂಡಿದಾಗ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿರುವ ನೆತ್ತರು, ತೆರಪುಗಳನ್ನು (valves) ತಳ್ಳಿಕೊಂಡು ಗುಂಡಿಗೆಯೆಡೆಗೆ ಸಾಗುತ್ತದೆ.
ಕಟ್ಟಿನಕಂಡಗಳು ಸಡಿಲಗೊಂಡಾಗ, ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಲ್ಲಿರುವ ನೆತ್ತರು ಹಿಮ್ಮುಕವಾಗಿ ಹರಿಯದಂತೆ ತೆರಪುಗಳು ತಡೆಯೊಡ್ಡುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ನವಿರು ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳು (venules) ನವಿರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಲ್ಲಿರುವ ನೆತ್ತರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿ, ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಿಗೆ (veins) ಸಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಸೇರುನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳಲ್ಲಿನ ನೆತ್ತರು ಉಸಿರಿಳಿ-ನೆತ್ತರುಗೊಳವೆಗಳ (venacava) ಮೂಲಕ ಗುಂಡಿಗೆಯನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ.
ಮುಂದಿನ ಬಾಗದಲ್ಲಿ ಗುಂಡಿಗೆ-ಕೊಳವೆಗಳ ಏರ‍್ಪಾಟಿನ ಮತ್ತಶ್ಟು ವಿಶಯಗಳನ್ನು ತಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ.
(ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಗಳ ಸೆಲೆಗಳು: 1) www.studyblue.com, 2) bioserv.fiu.edu , 3) www.innerbody.com)
(ಈ ಬರಹವು ಹೊಸಬರಹದಲ್ಲಿದೆ)